Του coach Πάνου Ρήγα
Είναι σημαντικό για όσους ασχολούνται με τη διδασκαλία της προπονητικής του μπάσκετ στις ακαδημίες, να βρουν την ισορροπία (στον τρόπο συμπεριφοράς) και τη σημασία της προτεραιότητας του να είσαι πρώτα δάσκαλος και μετά προπονητής.
Ακόμη σημαντικότερο είναι να χρησιμοποιούμε ασταμάτητα και υπομονετικά την παιδαγωγική διδασκαλία και ένα πρόγραμμα φιλοσοφίας της ομάδας απέναντι στα παιδιά, εφαρμόσιμο και κοινά αποδεκτό απο όλους, παίκτες, προπονητές, γονείς και παράγοντες για τη σωστή ανάπτυξη των αθλητών, τόσο αγωνιστικά, όσο και κοινωνικά.
Οι προπονητές νοιώθουμε ανταγωνιστικοί και εμείς μεταξύ μας. Αυτό, πολλές φορές κάνει κάποιους συνάδελφους να έχουν αρνητική εξωτερική εικόνα. Να συμπεριφέρονται με έλλειμμα σεβασμού στους παίκτες τους, στους αντίπαλους με βαριά σκορ, ακόμη και να δίνουν το κακό παράδειγμα απέναντι στους διαιτητές.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δίνουμε άσχημα παραδείγματα στα παιδιά.
Αυτή είναι μια φιλοσοφία που ακολουθώ πιστά ανεξαρτήτου αποτελέσματος ακόμη και αν νοιώθω ότι με αυτό τον τρόπο «τσαλακώνω» το προσωπικό προπονητικό μου προφίλ με κάποιες επιπλέον ήττες.
Άσχετα από την μικρή προπονητική μου καριέρα, μιας και πρόσφατα ξεκίνησα την προπονητική , θεωρώ τεράστια ευθύνη το να δημιουργήσω ένα θετικό και ασφαλές περιβάλλον εκπαίδευσης, οπού τα παιδιά θα μπορούν έχουν έναν υγιή ανταγωνισμό και θα μπορέσω εγώ να τα βοηθήσω, να γίνουν πρώτα σωστοί άνθρωποι και μετά αθλητές-τριες του μπάσκετ.
Θέλω να είμαι στην άκρη του πάγκου το καλύτερο παράδειγμα προς μίμηση για αθλητές-τριες, γονείς και θεατές.
Κάποιες βασικές κοινωνικές-ψυχικές δεξιότητες που χρησιμοποιώ ως κανόνες στην ομάδα είναι
-προσωπική υπερηφάνεια
-σεβασμός/ευ αγωνίζεσθε
-σκληρή δουλειά/σωστή συμπεριφορά
-πειθαρχία ωραρίου/υποχρεώσεων
-συνεργασία/συγκέντρωση
Για να έχουν εφαρμογή τα παραπάνω, θεωρώ πως είναι σημαντικότατο το κομμάτι της επικοινωνίας. Και αυτό για μένα είναι ένα κομμάτι που δυστυχώς λείπει στις μέρες μας γενικότερα, όχι μόνο στο μπάσκετ. Προσπαθώ να είμαι ειλικρινής απέναντι σε όλους τους παίκτες μου και να έχω μαζί τους οπτική επαφή συνεχώς. Άλλες τεχνικές που σίγουρα έχω τη γνώμη πως χρειαζόμαστε στη συμπεριφορά μας είναι
-
τα High 5
-
το σήμα της γροθιάς με τον αντίχειρα σηκωμένο
-
χτυπάμε παλαμάκια
-
Ναι στο χιούμορ
-
φωνάζουμε το όνομα του παίχτη κάθε φορά που το χρειάζεται είτε δουλεύει καλά είτε χρειάζεται εξτρά προσπάθεια.
Τέλος, να μην ξεχνάμε ότι πρέπει να διασκεδάζουμε τον αθλητισμό και να είμαστε δίκαιοι μαζί τους.
Κάτι που μας δυσκολεύει στα μικρά παιδιά είναι να τραβήξουμε το ενδιαφέρον και την προσοχή τους.
-
Μπορούμε να χρησιμοποιούμε ερωτήσεις κάνοντας τα να σκεφτούν για να απαντήσουν.
-
Μια καλή τεχνική είναι να αναπτύξουμε στα παιδιά συγκεκριμένη στάση σώματος για να μας ακούσουν, είτε ‘σταυροπόδι’ είτε στην στάση του ‘ιππότη’. Λίγα λόγια δυνατά, κοφτά και γλυκά.
-
Αν πάλι δεν έχουμε αποτέλεσμα, μπορούμε να τους πάρουμε προσωρινά τη μπάλα από τα χέρια ή να τα αλλάξουμε θέση σε περίπτωση που συζητάνε, είναι αποτελεσματικό.
Σίγουρα δεν λείπουν από καμία ομάδα και τα παιδιά ‘λιοντάρια’, τα πιο δύσκολα παιδιά… Τα αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία…
-δεν προσβάλουμε για να αποφύγουμε αρνητικά βλέμματα
-κάνουμε ιδιωτικές συζητήσεις και αναλύσεις
-δώστε του να ηγηθεί μιας άσκησης ή να διαλέξει ένα παιχνίδι
-ρωτάμε πως ήταν η μέρα του, πως νιώθει κτλ.
-δείξτε ενδιαφέρον αλλά χωρίς υπερβολή για να μην ζηλέψουν οι υπόλοιποι
Ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτά που διδάσκουμε, πρέπει να μπορούμε να τα εφαρμόζουμε και εμείς οι ίδιοι. Ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είμαστε και με κάποιους κανόνες ασφαλείας πριν και κατά την διάρκεια των προπονήσεων. Πολλές φορές η βιασύνη και η σιγουριά, μπορούν να αποτελέσουν κίνδυνο. Ας κάνουμε λοιπόν κάθε φορά και ένα τσεκ…
-
στρώματα ασφαλείας/ Καθαρό παρκέ
-
Επικίνδυνος/βαρύς εξοπλισμός μέσα στο γήπεδο
-
Επείγοντα τηλέφωνα/τηλέφωνα γονιών-παραγόντων
-
Βγαλμένα ρολόγια/σκουλαρίκια
-
Φαρμακείο ομάδας/δεμένα παπούτσια
Όλα τα παραπάνω είναι προϊόν προσωπικής επιλογής μετά από 6 χρόνια σε σεμινάρια, διάβασμα και συζητήσεις με επαγγελματίες προπονητές από Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική. Στην ακαδημία της επαρχίας Δομοκού όπου εργάζομαι, εφαρμόζονται από το 2011 στις μικρές ηλικίες κυρίως στις Α’,Β & Γ’ του Δημοτικού, μπορώ να πω αποτελεσματικά.
Παρακάτω θα καταθέσω κάποιες παιγνιώδεις ασκήσεις, τις πιο αγαπημένες των παιδιών, όλες γύρω από βασικές δεξιότητες. Όλα τα παρακάτω προσαρμόζονται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, την ηλικία και την εμπειρία του τμήματος. Είναι απλά, διασκεδαστικά και εφαρμόζονται με παιγνιώδη τρόπο
-
ενδυνάμωση,
-
αντίληψη,
-
ρυθμό,
-
ισορροπία,
-
αποστάσεις,
-
συνεργασία και ανταγωνισμό &
-
τα βασικά του μπάσκετ μέσα από την χαρά του παιχνιδιού.
Σε κάποια παιχνίδια πιθανό να χρειαστούν προασκήσεις. Σίγουρα απαιτείται και φαντασία για την προσαρμογή και τη σωστή συμμετοχή των παιδιών.
-Κινήσεις ζώων-
Σε μια ή δυο ομάδες χωρίζουμε τα παιδιά και δουλεύουμε σε μικρές αποστάσεις
Σκύλος=περπάτημα με χέρια/πόδια
Καγκουρό=άλματα με πόδια ενωμένα
Ελάφι=άλματα με ένα πόδι/αλλαγή
Βάτραχος=βαθύ κάθισμα και άλμα μπροστά
Πάπια=περπάτημα σε βαθύ κάθισμα
Αρκούδα=βάδισμα ίδιο χέρι/ίδιο πόδι διαγώνια/μπροστά
Αράχνη=ανάσκελα στο έδαφος/σπρώχνω/σέρνομαι με χέρια πόδια
Κάμπια=μπρούμητα στο έδαφος/κολύμπι/σέρνομαι μόνο με τα χέρια
-Πακμαν-
Εφόσον υπάρχουν γραμμές του βόλεϊ, παίζουμε ‘tag’με περπάτημα, τζόκινγκ, τρέξιμο, σκιπινγκ, χόπινγκ. Θα μπορούσαμε να δουλεύουμε και με μπάλα.
–Ποντικοπαγίδα-
Βάζουμε 5-6 ή 7 παιδιά σαν αμυντικούς γύρω γύρω έξω από τον κύκλο του κέντρου, κοιτώντας στο εσωτερικό του κύκλου, χωρίς μπάλα. Έξω από τον κύκλο των αμυντικών οι υπόλοιποι παίχτες μπαινοβγαίνουν στον κύκλο (χωρίς μπάλα ή με μπάλα) με σκοπό να μην πιαστούν από τους αμυντικούς. Προσαρμόζουμε τον κύκλο και τον χώρο αναλόγως.
-Κυνηγητό με ντρίπλα-
Με δεξί/αριστερό, στα τρίποντα, στο ½ ή σε όλο το γήπεδο, με μπάλα ή χωρίς ο κυνηγός, 1-2 ή και 3 κυνηγοί ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Μπορούμε να προσθέσουμε σταυρωτές/ριβέρς, κλέψιμο μπάλας ή ακόμη και κυνηγητό με πάσα.
-Σταματήματα-
Ελεύθερη ντρίπλα με δεξί/αριστερό, αποστάσεις μεταξύ τους, αντίδραση στο σφύριγμα και :
σταμάτημα/στάση σώματος – σταμάτημα με ντρίπλα – σταμάτημα με κράτημα μπάλας – σταμάτημα και στροφές δεξιά/αριστερά (τεχνικές πιβοτ).
-Χειρισμός μπάλας-
– ντρίπλα ‘πιάνο’(ένα ένα όλα τα δάχτυλα)
-ντρίπλα ‘ταμπούρλο’ εναλλάξ χέρια
-ντρίπλα με χέρια ‘σφυράκια’
-ντρίπλα με χέρια ‘καράτε’
-περάσματα μπάλας σηκώνοντας τα πόδια
-μπάλα στα κουτεπιε και τσουλάω μπάλα προς το στομάχι μου σηκώνοντας πόδια
-ντρίπλα ανάσκελα/μπρούμητα
-ντρίπλα συνεχόμενη, σηκώνομαι και ξανά κάθομαι
-πέταγμα μπάλας και υποδοχή στον αέρα/μετά από 1 γκελ χαμηλά
-χτύπημα μπάλας στο έδαφος και ριμπάουντ ψηλά με άλμα
-Άμυνα-
-Σε ζευγάρια τοποθετούμε σε σωστή απόσταση τους κώνους και δουλεύουμε άμυνα ‘καθρέπτη’ με προσποιήσεις, χαμηλή στάση και πλάγιο βήμα.
– Βάζουμε 1-2 ή3 αμυντικούς στο κέντρο του γηπέδου(με μπάλα ή χωρίς), τρέχουν τα παιδιά και με αμυντικό γλίστρημα (κεντρικός) ακουμπάω και εμποδίζω να περάσουν οι αντίπαλοι(με μπάλες ή χωρίς).
-Πάσες ‘κροκόδειλος’-
Σε ζευγάρια, πάσα στον μπροστινό και τρέχω να πάω πιο μπροστά από εκεί που πάσαρα, ο υποδοχέας κάνει πιβοτ μετωπιαίο και πασάρει μπροστά τρέχοντας ξανά πιο μπροστά από την μπάλα και συνεχίζουμε μέχρι την τελική γραμμή. Χρησιμοποίηση πάσας, αποστάσεων, πιβοτ. Μπορούμε να προσθέσουμε λειαπ ή ακόμη και σουτ στο τελείωμα.
-‘Γκολφ’ / αγώνες σουτ-
Χωρίζουμε 2 ομάδες και τοποθετούμε στεφάνια ή χαμηλούς κώνους σε διάφορα σημεία από το ευκολότερο έως το δυσκολότερο σποτ για να σουτάρουν οι ομάδες. Ανάλογα βαθμολογούμε τα σημεία και παίζουμε με σκορ. Μπορούμε να προσθέσουμε πάσα και πάω εκεί που πάσαρα, επίσης και πιβοτ.
Δεν πρέπει να παραλείπεται, ότι ο προπονητής προσέρχεται στο γήπεδο τουλάχιστον 30’ πριν για να τσεκάρει το γήπεδο και τον εξοπλισμό του, το ασκησιολόγιο του και το απουσιολόγιο του.
Χαιρετούμε τους γονείς και τους παίχτες όταν εισέρχονται στο γήπεδο, επιτρέπουμε ελάχιστο ελεύθερο παιχνίδι μέχρι να σφυρίξει ο προπονητής. Υπενθυμίζουμε τις κοινωνικές μας δεξιότητες και τους κανόνες της φιλοσοφίας της ομάδας και κλείνουμε με σκέψεις της ημέρας πάνω στο μάθημα-περιεχόμενο της προπόνησης. Στο τέλος της προπονητικής ημέρας αναλύουμε με ερωτήσεις και ενισχύουμε θετικά την μνήμη των αθλητών.
Επιμέλεια coach Ιωάννης Τσουμπρής
