Στο παιδικό μπάσκετ που διδάσκεται και παίζεται η άμυνα man to man, μπαίνουν τα θεμέλια της αμυντικής ψυχολογίας και της θέλησης για την βελτίωση των αμυντικών δεξιοτήτων.
Η μπασκετική περίοδος του παιδικού είναι ιδανική για να αποκτήσουν τα παιδιά σας την θέληση για να παίζουν αποτελεσματική άμυνα, σε κάθε επιθετική προσπάθεια των αντιπάλων τους. Εδώ αρχίζουν να «μάχονται» για την κατοχή της μπάλας. Στο παιδικό μπάσκετ, μπορούν να κατανοήσουν ότι δεν αρκούν μόνο οι επιθετικές αρετές για να γίνουν ποιοτικοί καλαθοσφαιριστές.
Η προπόνηση της αμυντικής ικανότητας πολλές φορές παραβλέπεται από τα ίδια τα παιδιά αλλά και από τους προπονητές, διότι δίνουν περισσότερη σημασία στην ανάπτυξη των επιθετικών τους δεξιοτήτων. Η σωστή διδασκαλία της άμυνας στο παιδικό μπάσκετ απαιτεί προπονητική μεθοδολογία και αθλητική κατανόηση της ομαδικής συνεργασίας που οδηγεί στο αποτέλεσμα.
Η αμυντική σκέψη και η προσπάθεια για την βελτίωση της λειτουργίας της ομαδικής άμυνας στο man to man, γίνεται με τη διδασκαλία της αμυντικής θέσης του παίκτη σε σχέση με τη μπάλα. Η μπάλα πιέζεται με στόχο ο χειριστής της να κάνει λανθασμένες επιθετικές επιλογές.
- Μαθαίνετε στα παιδιά τον τρόπο τοποθέτησης τους σε κάθε πάσα και διδάσκετε την αντιμετώπιση των βασικών screens.
- Επιδιώκετε την κατανόηση της σωστής ομαδικής αμυντικής λειτουργίας που οδηγεί στην αποφυγή ανανέωσης των επιθέσεων της αντίπαλης ομάδας.
Αποτέλεσμα αυτής της σωστής αμυντικής λειτουργίας είναι τα χαμηλά ποσοστά ευστοχίας στα σουτ των αντίπαλων παιδικών ομάδων, τα οποία γίνονται χωρίς ισορροπία, σε μη συνηθισμένες αποστάσεις και με το άγχος των 24 δευτερολέπτων να διακατέχει τα παιδιά.
Βελτιώστε την αμυντική αντίληψη και την λήψη σωστών αμυντικών αποφάσεων με το παιχνίδι 1 με 1.
Η αμυντική προσπάθεια να στηρίζεται περισσότερο στην ατομική ικανότητα και λιγότερο στην βοήθεια των συμπαικτών. Μάθετε στο παιδιά να αντιλαμβάνονται την φάση που προσπαθεί να δημιουργήσει ο επιθετικός αντίπαλος παίκτης για να αντιδρούν ανάλογα.
Η φυσική κατάσταση και η πνευματική προσήλωση στην άμυνα εξαρτώνται από την λειτουργία των ποδιών. Σε συνδυασμό με την χρήση των χεριών μέσα στο πλαίσιο των κανονισμών, αρχίζουν τα παιδιά και εξαναγκάζουν την επίθεση σε επιλογές που οδηγούν σε αποτελεσματική αμυντική προσπάθεια.
Με καλή φυσική κατάσταση, μπορούν να αντεπεξέλθουν στην κούραση που προκαλεί η αμυντική προσπάθεια.
Η γνώση της άμυνας επέρχεται με το «Αν» της επίθεσης. Γίνεται διαχωρισμός στην διδασκαλία των αμυντικών καταστάσεων σε παίκτη με μπάλα και σε παίκτη χωρίς μπάλα.
- Αν ο παίκτης με την μπάλα ντριπλάρει ή αν έχει δικαίωμα ντρίπλας, πώς αντιμετωπίζονται οι προσποιήσεις για να μη δοθεί στον αντίπαλο ο χώρος και ο χρόνος για την εκδήλωση της επιθετικής ενέργειας.
- Αν ο παίκτης κινείται χωρίς την μπάλα, ή αν βρίσκεται κοντά ή μακριά από αυτήν. Αν κινείται προς την μπάλα για να ζητήσει πάσα.
- Αν χρειαστεί να γίνει φάουλ, πώς να τα χρησιμοποιήσει το κάθε παιδί αποτελεσματικά, για την αποφυγή των καταστάσεων που θα ευνοήσουν την αντίπαλη ομάδα.
Με το υλικό των παικτών σας και τις συνθήκες σε κάποιο παιχνίδι εναντίον συγκεκριμένου αντιπάλου, μπορεί να σας δοθεί η δυνατότητα να εφαρμόσετε κάτι διαφορετικό στην αμυντική τακτική σας, πάλι με τις αρχές της προσωπικής άμυνας που αποτελούν οδηγό στην επιλεγμένη τακτική.
Η καθημερινή προπόνησή σας και η δομή της με βάση την αμυντική φιλοσοφία του man to man αποτελεί το θεμέλιο λίθο της δουλειάς σας στην ομαδική άμυνα. Αυτή η προσπάθεια εξελίσσεται εβδομάδα με την εβδομάδα και οδηγεί στο τέλος της περιόδου στην επίτευξη των στόχων της διδασκαλίας σας.
Στο παιδικό μπάσκετ σχεδιάζετε το πλάνο της προπόνησης, έτσι ώστε η διδασκαλία του man to man να ακολουθεί μεθοδολογικά βήματα.
- Ιδιαίτερη προσοχή να δίνετε στην διαχείριση της προπόνησης για να μην μένουν με κενά γνώσης οι νεαροί παίκτες.
- Αν κάπου κάτι παρουσιάζει μη επιθυμητή απόδοση, η διδασκαλία επαναλαμβάνεται.
- Στη διδασκαλία της άμυνας μπορείτε να διορθώνετε ένα μέρος του παιχνιδιού, σε μία διακοπή της προπόνησης για περίπου 30 – 45 δευτερόλεπτα.
- Αν η διδασκαλία χρειάζεται μεγαλύτερη ανάλυση, ας γίνεται αυτή η ανάλυση, σε θεωρητικό μέρος πριν την προπόνηση, σε έναν χώρο της ομάδας (αποδυτήρια, γραφεία με πίνακα διδασκαλίας).
- Η αμυντική προσέγγιση στο man to man θέλει υπομονή.
- Ό,τι λέτε στα παιδιά προφορικά, χρειάζεται και αντίστοιχη κινητική επίδειξη.
- Επιμένετε στην σωστή εκτέλεση των κανόνων του man to man. Διoρθώνετε άμεσα ό,τι εκτελείται με λανθασμένη τεχνική και τακτική.
- Χρησιμοποιείτε την ορολογία τόσο της αγγλικής όσο και της ελληνικής γλώσσας.
Οι αθλητές και οι αθλήτριες σας συμμετέχουν σε μία στοχευμένη διδασκαλία και για να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη τους από αυτή, το ημερήσιο προπονητικό σας πλάνο να περιλαμβάνει ασκήσεις «ένας εναντίον ενός».
Η καθημερινή ενημέρωση των αμυντικών στόχων της προπονητικής ημέρας, ίσως και με την γραπτή απεικόνιση σε μεγάλα χαρτόνια, βοηθάει την εμπέδωση της διδασκαλίας.
Αν η προπόνηση είναι αφιερωμένη σε μεγάλο ποσοστό της σε κάποιο τομέα που υστερεί η ομάδα, στο μέρος της προθέρμανσης να υπάρχουν προασκήσεις όπως πλάγιες προβολές και αργές πλάγιες μετατοπίσεις.
Στις ασκήσεις προσαρμογής μπορείτε να επιλέξετε αμυντικά γλιστρήματα με μεγαλύτερη ένταση στην εκτέλεση.
Η προπονητική σας παρέμβαση να είναι ουσιαστική και να οδηγεί τα παιδιά από τη μία αμυντική φάση στην επόμενη.
Οι καταστάσεις του παιχνιδιού με αμυντική προσέγγιση επιλέγονται στο τελευταίο μέρος κάθε προπόνησης και δίνουν έμφαση στην σωστή επικοινωνία των παιδιών.
Στις αλλαγές της άμυνας, αν για παράδειγμα πετυχαίνεται το καλάθι, να υπάρχει ενδεχόμενη πίεση σε όλο το γήπεδο. Στην πίεση αυτή, η αμυντική προσέγγιση να έχει πάντα μία κατάσταση double team.Η διάρκεια των καταστάσεων αυτών είναι από 15 έως 20 λεπτά.
Σε όλη αυτήν την χρονική διάρκεια της διδασκαλίας στην άμυνα, σταματάτε την προπόνηση μέχρι 3 φορές, για να δώσετε οδηγίες διδασκαλίας στα παιδιά.
Δώστε χρόνο στα παιδιά για να κατανοήσουν την αλληλοκάλυψη, να μάθουν να κάνουν παγίδες, να επικοινωνούν, να εφαρμόζουν αποτελεσματικά τα blockout και να αναπτύσσουν την ικανότητά τους στα αμυντικά ριμπάουντ.
Κατά τη διάρκεια της χρονιάς θα προγραμματίσετε την διδασκαλία σας στα παρακάτω θέματα και θα δημιουργήσετε τις ασκήσεις του πλάνου σας ανάλογα με την μπασκετική ηλικία των παιδιών:
- Ανάπτυξη των close outs και ατομικές κινήσεις για διάσπαση των screens.
- Shell ασκήσεις και έλεγχο στην ατομική σκέψη και τοποθέτηση κάθε παιδιού στην αμυντική συμπεριφορά του.
Στην άμυνα εδραιώνονται περισσότερο οι τρεις βασικοί κανόνες: - Προστασία του καλαθιού.
- Πίεση στην μπάλα (οδηγούμε).
- Άμυνα στον παίκτη και βοήθεια στην μπάλα.
Επιπλέον αμυντικοί προσανατολισμοί:
• Άρνηση πάσας σε επιλεγμένες θέσεις μέσα στο γήπεδο.
• Κίνηση ποδιών (footwork) με αμυντικό γλίστρημα και τρέξιμο (βοήθεια).
Βασικές έννοιες και αρχές άμυνας που πρέπει να κατανοήσουν τα παιδιά:
- ″Όλοι προσπαθούν″ – υπευθυνότητα στην άμυνα.
- Άμυνα Man-to-Man στην μπάλα και μακριά από την μπάλα.
- Εισαγωγή του κανόνα της μπάλας – πλευρά μπάλας και πλευρά βοήθειας.
- Καθοδήγηση της επίθεσης.
- Επικοινωνία στην άμυνα.
- Βοήθειες στις διεισδύσεις του παίκτη με την μπάλα.
- Επαναφορά στον παίκτη ευθύνης ή σε κάποιον άλλο παίκτη στις περιστροφές.
Άμυνα στην μπάλα
- Περαιτέρω βελτίωση της αμυντικής θέσης απέναντι σε επιθετικό παίκτη (ανάμεσα στον επιθετικό και το καλάθι).
- Άμυνα σε παίκτη που είναι σε θέση τριπλής εκτέλεσης και έμφαση στην πίεση στον χειριστή της μπάλας.
- Βελτίωση στην ικανότητα διατήρησης της απόστασης και αλλαγής της κατεύθυνσης στον επιθετικό με την μπάλα με διατήρηση της αμυντικής πίεσης.
- Προσοχή στην διδασκαλία της αλλαγής κατεύθυνσης στην άμυνα (αλλαγή με cross step).
- Εισαγωγή και ανάπτυξη της έννοιας παρεμπόδισης του σουτ, της πάσας και άμυνας στον παίκτη χωρίς δικαίωμα ντρίπλας.
- Εισαγωγή στην έννοια της σκόπιμης καθοδήγησης της επίθεσης στην περιφέρεια και στο low post αν υπάρχει πλεονέκτημα για την άμυνα (πλάγια –κέντρο).
Απόσπασμα από το 7ο κεφάλαιο του βιβλίου “Το επόμενο βήμα”, προπονητική στο παιδικό τμήμα, του Ιωάννη Τσουμπρή, 2015.
